Op 19 maart 2019 heeft de rechtbank in Den Haag uitspraak gedaan in een geschil tussen de Staatsloterij en een deelnemer. Aanleiding was het onrechtmatige handelen van de Staatsloterij. Op 28 mei 2013 heeft het gerechtshof te Den Haag geoordeeld dat de Staatsloterij in de periode 2000 tot en met 2007 misleidende mededelingen heeft gedaan over het wel- of niet gegarandeerd zijn van de prijzen, de winkansen en het aantal gewonnen prijzen. Vervolgens heeft de Staatsloterij een collectieve regeling getroffen met een groot aantal deelnemers. De deelnemer in kwestie heeft niet ingetekend op deze collectieve regeling. De deelnemer vordert nu een schadevergoeding van €1.285,10 bestaande uit het totaal aankoopbedrag van de door hem gekochte loten in de periode 2000 tot en met 2007.

Causaal verband

Het lastige aan dit type zaken is het vaststellen van de schade. Is de geëiste schade het gevolg van de misleidende mededeling? Juridisch wordt dit aangeduid met de term causaal verband. Met andere woorden: zou de deelnemer indien de misleidende mededelingen niet zouden zijn gedaan, wél of niet met de Staatsloterij hebben meegespeeld.

Hierbij speelt ook de winkans een rol. Inherent aan een loterijovereenkomst is de onzekere kans op een prijs. Deze kansberekening is eerder aan bod gekomen in de eerder genoemde procedure bij het gerechtshof te Den Haag. De kans op een prijs als voorgespiegeld door de misleidende uitingen door de Staatsloterij bedroeg 0,00000667%, terwijl deze in werkelijkheid 0,000000953% bedroeg. Plat gezegd is de winkans (werkelijk dan wel voorgespiegeld) minuscuul kleine.

Zou de deelnemer dan niet hebben meegespeeld als hij wist wat de werkelijke winkans was in plaats van de voorgespiegelde winkans, dat terwijl beide kansen minuscule klein zijn?

Bewijs

De hoofdregel is dat de deelnemer voldoende feiten en omstandigheden moet stellen en zonodig bewijzen waaruit kan volgen dat hij als gevolg van de misleidende uitingen is overgegaan tot aankoop van de loten. De deelnemer had nog aangevoerd dat het in dit geval niet redelijk zou zijn om dit bewijs van hem te verlangen, maar de naar voren gebrachte argumenten heeft de rechtbank verworpen.

Oordeel rechtbank

Volgens de deelnemer heeft hij zich door de misleidende mededelingen (Nb. periode 2000 – 2007) zoals “elke maand 20 winnaars van € 100.000,00” laten verleiden om mee te doen. Met andere woorden: had de Staatsloterij geen misleidende mededelingen gedaan dan had de deelnemer niet meegedaan.

Vast staat echter dat de deelnemer vanaf 1994 onafgebroken op dezelfde wijze is blijven meespelen aan de reguliere loterij en daarin nog steeds meespeelt. Zijn speelgedrag was in de jaren dat de misleidende mededelingen zijn gedaan (2000-2007) niet afwijkend van de periode daarvoor of daarna. De spelgeschiedenis van de deelnemer wijst er dus juist op dat de misleidende mededelingen van de Staatsloterij in het geheel geen beslissende invloed op de deelnemer hebben gehad.

Daarom oordeelt de rechtbank dat de deelnemer zijn standpunt – dat hij door de misleidende mededelingen over de (minuscule) winkansen is beïnvloed – onvoldoende heeft onderbouwd. Dat die misleidende mededelingen een beslissende invloed hebben gehad, in die zin dat de deelnemer niet, minder vaak of met minder loten zou hebben meegespeeld, als de Staatsloterij correcte mededelingen zou hebben gedaan, kan uit de door de deelnemer gestelde feiten en omstandigheden niet worden afgeleid.

Resume

Het enkele feit dat de Staatsloterij is veroordeeld vanwege het doen van misleidende mededelingen, maakt niet dat deelnemers zonder meer aanspraak hebben op schadevergoeding. Het is aan de deelnemers om te bewijzen dat zij schade hebben geleden als gevolg van de misleidende mededelingen. In dit geval is komen vast te staan dat deze deelnemer zijn ‘speelgedrag’ niet heeft laten leiden door de misleidende mededelingen. Hij heeft ook geen (extra) loten gekocht naar aanleiding van de misleidende mededelingen. Niet is komen vast te staan dat deze deelnemer schade heeft geleden.

Achteraf beschouwd was deze deelnemer beter af geweest door deelname aan de collectieve regeling. In dat geval had de deelnemer geen probleem met het leveren van bewijs van zijn schade. Hij had echter zo zijn redenen om niet in te gaan op het aanbod van de Staatsloterij.

Bezint eer ge begint.

Laurens Bezoen, advocaat, sectie IE, ICT & Privacy

Deze blog is met aandacht en zorgvuldigheid geschreven, maar bevat informatie van algemene en informatieve aard. De informatie in de blog kan, afhankelijk van de omstandigheden van uw specifieke geval, niet of verminderd van toepassing zijn. De informatie in de blog dient derhalve niet als juridisch advies te worden beschouwd. Daniels Huisman aanvaardt dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de gevolgen van het gebruik van de informatie uit de blog.