De Europese Commissie heeft een herziening van de EU-voorschriften inzake de kapitaalvereisten van banken voorgesteld met de bedoeling de stabiliteit van het financiële stelsel te versterken, de blootstelling van banken aan risico’s te verminderen en het toezicht op banken die in meer dan één EU-lidstaat actief zijn te verbeteren. Volgens de nieuwe regels zal de kredietverlening van banken aan één en dezelfde partij aan banden worden gelegd, terwijl nationale toezichthouders een beter zicht zullen hebben op de activiteiten van bankgroepen die over de grenzen heen opereren. Het voorstel tot wijziging van de bestaande kapitaalvereistenrichtlijnen is het resultaat van uitvoerig overleg met internationale partners, de lidstaten en de banksector. Het ligt thans ter tafel bij het Europees Parlement en de Raad.
De heer Charlie McCreevy, het Commissielid bevoegd voor interne markt en diensten, heeft in dit verband het volgende verklaard: “Deze nieuwe regels zullen het regelgevingskader voor EU-banken en het financiële stelsel fundamenteel versterken en vormen naar mijn mening een verstandig en evenwichtig antwoord op de financiële beroering die we momenteel meemaken. Discipline, transparantie en prudentie zijn onontbeerlijk voor een gezond en stabiel bankstelsel.”

Voorgestelde wijzigingen in de kapitaalvereistenrichtlijnen
Met de Kapitaalvereistenrichtlijnen 2006/48/EG en 2006/49/EG wordt beoogd de financiële gezondheid van banken en beleggingsondernemingen te waarborgen. De richtlijnen schrijven voor hoeveel financieel eigen vermogen banken en beleggingsondernemingen moeten aanhouden om hun risico’s af te dekken en hun deposanten te beschermen. Dit rechtskader moet regelmatig worden geactualiseerd en verfijnd om op de behoeften van het financiële systeem als geheel in te spelen. De voornaamste voorgestelde wijzigingen zijn:

  • een beter beheer van grote posities: de kredietverlening van banken aan één en dezelfde partij zal aan banden worden gelegd. Als gevolg daarvan zullen banken op de interbankenmarkt maar tot een bepaald bedrag geld kunnen lenen aan of plaatsen bij andere banken, terwijl voor banken die krediet opnemen effectieve beperkingen zullen gelden ten aanzien van de hoeveelheid krediet die zij mogen opnemen en bij wie;
  • een beter toezicht op grensoverschrijdende bankgroepen: er zullen “colleges van toezichthouders” in het leven worden geroepen voor bankgroepen die in meerdere EU-lidstaten actief zijn. Er zal meer duidelijkheid worden geschapen over de rechten en verantwoordelijkheden van de respectieve nationale toezichthoudende autoriteiten en de onderlinge samenwerking tussen deze autoriteiten zal efficiënter verlopen;
  • een verhoging van de kwaliteit van het bankkapitaal: er worden duidelijker, EU-brede criteria vastgesteld om te beoordelen of “hybride” kapitaal, d.w.z. kapitaal dat zowel vreemd als eigen vermogen omvat, in aanmerking komt om te worden meegeteld als onderdeel van het totale kapitaal van de bank – het bedrag dat bepalend is voor de hoeveelheid krediet die de bank mag verstrekken;
  • een beter beheer van het liquiditeitsrisico: ook het beheer van het liquiditeitsrisico van bankgroepen die in meerdere EU-lidstaten opereren – d.w.z. de wijze waarop zij de dagelijkse financiering van hun transacties waarborgen – zal worden besproken en gecoördineerd binnen de “colleges van toezichthouders”. Deze voorschriften zijn het gevolg van nog lopende werkzaamheden van het Bazelse Comité van bankentoezichthouders en het Comité van Europese bankentoezichthouders;
  • een beter beheer van het aan gesecuritiseerde producten verbonden risico: de regels voor gesecuritiseerde schuld – waarvan de terugbetaling afhankelijk is van de resultaten van een specifieke pool van leningen – zullen worden aangescherpt. Van instellingen die leningen herverpakken en verkopen in de vorm van effecten (de zogeheten “initiators”), zal worden verlangd dat zij een zekere risicopositie in deze effecten innemen, terwijl instellingen die in deze effecten beleggen pas een besluit ter zake zullen mogen nemen na een veelomvattend, zorgvuldig onderzoek te hebben uitgevoerd. Indien zij dit nalaten, zullen zij worden bestraft in de vorm van zware kapitaalvereisten.

Achtergrond
De voorgestelde wijzigingen zijn in hoofdzaak een rechtstreeks gevolg van het door de EU-ministers van Financiën overeengekomen plan van aanpak van de huidige financiële beroering. Zij vormen deels ook een reactie op de recente aanbevelingen van het Forum voor financiële stabiliteit van de G-7. De Europese Raad heeft te kennen gegeven dat dringend moet worden opgetreden en erop aangedrongen om de maatregelen tegen april 2009 aan te nemen.

Bron: www.rechtennieuws.nl, 6 oktober 2008