Per 1 juli 2011 mag de kantonrechter beslissen in zaken met een waarde tot € 25.000. Dat betekent dat burgers en bedrijven nu ook voor zaken met een belang boven € 5000 bij de kantonrechter terecht kunnen. Met deze verhoging van de competentiegrens moest de rechtsgang voor de burger eenvoudiger worden. Immers, de kantonrechter werkt snel, is duidelijk en er zijn geen dure advocaten nodig. Maar de vrees bestond ook dat de kantonrechter minder snel zou kunnen werken door de toename van het aantal zaken en de complexiteit daarvan. Wat is daarvan uitgekomen? Kantonrechter Kees Wallis, werkzaam bij de rechtbank Breda, laat zijn licht daarover schijnen.
Professional
“We moeten het niet overdrijven maar ik denk dat de drempel voor burgers en bedrijven om te procederen inderdaad lager is geworden”, zegt Wallis. “Ook bij de kantonrechter heb je vaak de hulp van een professional nodig bij het opstellen van de dagvaarding. Maar daarvoor mag je vanaf 1 juli vorig jaar een beroep doen op een deurwaarder of een rechtsbijstandsverzekering en is inschakelen van een kostbare advocaat niet meer verplicht. Het is dus niet zozeer makkelijker geworden om te procederen maar wel goedkoper.”
Economisch slechte tijden
Door de competentiewijziging zijn in de rechtbank Breda in het afgelopen jaar 1674 handelszaken van de civiele rechter overgeheveld naar de kantonrechter, 875 zaken vanaf juli 2011 en 799 in de eerste helft van 2012. “Dat is iets lager dan verwacht. Dat kan te maken hebben met de slechtere economische omstandigheden. Mensen zullen niet zo snel een procedure beginnen als ze denken dat er bij hun wederpartij niet veel te halen valt. Een werkgever zal niet zo snel een arbeidsovereenkomst willen ontbinden als er krapte op de arbeidsmarkt is. Aan de andere kant zijn er in economisch slechte tijden wel meer faillissementen en wettelijke schuldsaneringen.”
Verstekzaken
“Normaal gesproken bestaat ongeveer 70 procent van de dagvaardingszaken bij de kantonrechter uit verstekzaken, waarin geen verweer wordt gevoerd. Hierbij moet je denken aan een ziektekostenverzekeraar die een verzekerde dagvaardt omdat die een paar maanden geen premie heeft betaald. De gedaagde zal in de meeste gevallen verstek laten gaan omdat de feiten kloppen: hij had geen geld om de premie te betalen. Hetzelfde geldt voor procedures over huurachterstanden, telefoonkosten en tandartskosten. Deze zaken worden door de kantonrechter merendeels administratief afgehandeld en kosten relatief weinig tijd.”
“Bij de zaken die de kantonrechter erbij kreeg sinds de competentieverruiming ligt het percentage verstekzaken met zo’n 40 procent een stuk lager. Dat geeft wel aan dat het gaat om zaken waar voor partijen meer op het spel staat en dus meer strijd geleverd wordt. Het gaat bijvoorbeeld om geschillen tussen bedrijven die ervoor kiezen om hun zaak te bepleiten en toe te lichten tijdens een zitting. Dat betekent meer werk voor de kantonrechter.”
Zand-in-machine-zaken
“Om vertraging in het snelle kantonproces te voorkomen hebben wij in Breda afgesproken dat de meer specialistische, minder vaak voorkomende zaken worden doorgeschoven naar de handelsrechter. Bij deze zogenoemde ‘zand-in-machine-zaken’ moet gedacht worden aan boedelscheidingzaken, erfrechtzaken, auteursrechtzaken en ingewikkelde vervoersrechtszaken met internationale aspecten. Daarbij is de waarde die ze vertegenwoordigen van minder belang dan het specialisme dat in die zaken nodig is er voor nodig is om er over te kunnen beslissen. Dat zijn er op jaarbasis hooguit enkele tientallen.”
Oplossing van het geschil
Een andere manier om de snelheid er bij de kantonzaken in te houden, is om waar mogelijk in dagvaardingszaken partijen om de tafel te krijgen om sneller een goed beeld te krijgen van de zaak en partijen te helpen samen tot een oplossing van het geschil te komen. In een derde van de zaken heeft deze zogenaamde comparitie succes en is het een centrale stap in de civiele procedure.
Keukenboer
“Een deel van de ‘nieuwe’ zaken die wij als kantonrechter langs zien komen vertegenwoordigt weliswaar een groter belang dan voor de competentieverhoging, maar is niet per definitie ingewikkelder”, zegt Wallis. “Iemand die een procedure begint over de aanschaf van een keuken uit het topsegment komt nu ook bij ons terecht, net als iemand die zijn keuken kocht bij de minder exclusieve keukenboer.” Afgezien van de waarde verschillen deze zaken inhoudelijk niet of nauwelijks.
Wel wat ingewikkelder zijn de verstekzaken over consumentenkrediet die wij erbij hebben gekregen. Daar heb je te maken met complexere regelgeving over rente en terugbetaling. Dat levert de kantonrechter wel extra werk op.”
Snel en adequaat
De veel geroemde snelheid van de kantonrechter is daardoor echter niet merkbaar afgenomen, vindt Wallis. “We hebben weliswaar voor sommige zaken wat meer tijd nodig, maar we hebben er ook mensen bij gekregen om dat op te vangen. Als klassieke kantonrechter kan ik zeggen dat we ondanks de uitbreiding van het aantal zaken de doelstelling om snel en adequaat procedures af te handelen nog steeds halen.”
Bron: Rechtspraak.nl
