In een standaardgeval eindigt het recht op maandelijkse partneralimentatie als deze ex-partner gaat samenwonen met een nieuwe partner. Maar zo gemakkelijk is het in de praktijk niet altijd.

Op het eerste gezicht lijkt de wettelijke regeling vrij eenvoudig nu in de wet staat dat de maandelijkse verplichting om partneralimentatie te betalen aan een ex-echtgenoot vervalt als deze ex-echtgenoot opnieuw in het huwelijk treedt, een geregistreerd partnerschap aangaat dan wel is gaan samenleven met een ander als ware zij gehuwd. Bij de eerste twee opties, nieuw huwelijk of geregistreerd partnerschap, is de situatie duidelijk en ontstaan er meestal geen problemen. Aan die gebeurtenissen wordt vaak de nodige aandacht besteed en zo’n gebeurtenis is verder gemakkelijk te bewijzen door middel van een uittreksel uit de burgerlijke stand van de gemeente. Geen discussie mogelijk. Hoe anders is het bij de derde en laatste optie…

Wellicht onder de noemer ‘een ezel stoot zich geen tweede keer…’ besluiten ex-echtgenoten vaak om ongehuwd te gaan samenwonen met een nieuwe partner. Het komt dikwijls voor dat dit niet wordt gemeld aan de ex-echtgenoot die partneralimentatie betaalt. Dit om de maandelijkse financiële bijdrage te behouden.

Zonder te willen generaliseren is het meestal de vrouw die opnieuw gaat samenwonen met een man en dit niet meldt aan haar ex-man die maandelijks partneralimentatie aan haar voldoet. Het is nu eenmaal in het merendeel van de gevallen nog steeds zo dat de man alimentatieplichtig is richting de vrouw, alhoewel er steeds meer zaken zijn waarin het omgekeerde aan de orde is. In het vervolg zal ik echter van de standaard situatie uitgaan.

Wat te doen als het voorgaande zich voordoet en je ex-vrouw ontkent dat er sprake is van samenwoning? In dat geval rest er niets anders dan het starten van een procedure. Want hoewel de wet weliswaar stelt dat de partneralimentatie in wezen automatisch eindigt zodra de samenwoning zich voordoet, moet de man een procedure starten bij de rechtbank om de rechter te laten vaststellen dat zijn betalingsverplichting is geëindigd.

Samenwonen in de zin van de wet wordt namelijk niet al bereikt door alleen het regelmatig samen verblijven in één huis. Wil sprake zijn van zodanig samenwonen dat de partneralimentatie eindigt dan moet voldaan zijn aan vijf vereisten. Vereist is dat 1) tussen de samenlevenden een affectieve relatie bestaat 2) van duurzame aard die 3) meebrengt dat de gescheiden echtgenoot en die ander elkaar wederzijds verzorgen, 4) met elkaar samenwonen en 5) een gemeenschappelijke huishouding voeren. Aan al deze vijf vereisten dient voldaan te zijn, wil er een einde komen aan de alimentatieplicht.

Deze strenge toets is door rechters opgesteld vanwege het definitieve karakter van de beslissing. De alimentatieplicht kan niet meer herleven nadat iemand is gaan samenleven als ware zij gehuwd. Dus als de nieuwe relatie strandt, dan herleeft de alimentatieplicht niet. Om die reden zijn rechters terughoudend.

De financiële belangen in dit soort procedures zijn vaak niet gering. Doorgaans gaat het om vele tienduizenden euro’s: voor de vrouw de nog resterende jaren dat zij partneralimentatie zou ontvangen (in het geval er kinderen zijn maximaal 12 jaar) en het risico dat de rechtbank oordeelt dat de vrouw de alimentatie die ze heeft ontvangen sinds de samenleving moet terugbetalen. Voor de man geldt: dat hij gedurende de procedure de alimentatie moet blijven betalen en kosten moet maken voor de procedure (advocaat, rechtbank en eventueel een recherchebureau). Het is daarnaast onzeker of de rechtbank daadwerkelijk de partneralimentatie beëindigd en bovendien loopt de man het risico dat alles mislukt als de rechtbank zijn verzoek afwijst: een gewaarschuwde ex-echtgenote telt immers voor twee zodat de man kan verwachten dat hij de nog resterende jaren volledig moet blijven betalen.

Het is in dit soort situaties belangrijk de emoties niet de overhand te laten voeren en de kansen en risico’s goed in kaart te brengen. Soms blijkt het dan mogelijk om in overleg te treden en samen afspraken te maken en deze door de rechtbank te laten vastleggen.
Bijvoorbeeld de afspraak dat de man nog één jaar partneralimentatie betaalt en daarna niet langer alimentatieplichtig is.

Heeft u in een situatie als deze hulp nodig, wilt u advies of wenst u overleg, dan kunt u contact opnemen met mr. K.A. Schreurs, lid van de praktijkgroep personen- en familierecht.

title=”Kim Schreurs | Advocaat Huis Advocaten” href=”https://www.huisadvocaten.nl/advocaten/daniels-huisman-advocaten-enschede/” target=”_blank”>mr. K.A. Schreurs
title=”Daniels Huisman Advocaten | Huis Advocaten” href=”https://www.huisadvocaten.nl/advocaten/daniels-huisman-advocaten-enschede/” target=”_blank”>Daniels Huisman Advocaten
Enschede