Op basis van de wet (artikel 1:160 BW) eindigt de plicht tot het betalen van partneralimentatie als de ontvanger van de alimentatie gaat samenwonen met een ander alsof zij zijn gehuwd. Hoe ziet zo’n samenwoning er in de praktijk uit?

In de rechtspraak zijn verschillende criteria ontwikkeld waar een samenwoning aan moet voldoen: er moet sprake zijn van een affectieve duurzame relatie, een wederzijdse verzorging en een gemeenschappelijke huishouding.

Er hoeft geen sprake te zijn van een feitelijke samenwoning in die zin dat er de ontvanger van de alimentatie en de partner gezamenlijk in een woning verblijven en geen andere of eigen woonruimte meer tot hun beschikking hebben. Ook in geval van een LAT-relatie kan er sprake zijn van een samenwoning. Een verblijf van meerdere dagen per week bij een nieuwe partner kan al een ‘samenwoning’ opleveren waardoor de plicht tot het betalen van partneralimentatie eindigt. Dit was voorheen anders, toen moesten de partners 24/7 onder één dak wonen. Dit betekent niet dat een samenzijn gedurende de weekenden en vakanties voldoende is om te spreken over een samenwoning. Artikel 1:160 BW moet volgens vaste rechtspraak restrictief (beperkt) worden uitgelegd nu deze tot gevolg kan hebben dat het recht op alimentatie definitief wordt verloren. Dit kan zeer ingrijpend zijn.

Van een wederzijdse verzorging en een gemeenschappelijke huishouding is onder meer sprake als de samenwonenden hetzij bijdragen in de kosten van de gezamenlijke huishouding hetzij op andere wijze in elkaars verzorging voorzien. Het kan dus ook zo zijn dat een van de partners een inkomen genereert en de ander het huishouden verricht. Het betekent niet altijd dat de kosten van de huishouding gezamenlijk betaald moeten worden.

Het wel of niet samenwonen van een alimentatiegerechtigde levert in de praktijk veel discussie op. Het is vaak moeilijk te bewijzen. Daarnaast oordeelt de rechter terughoudend nu het definitief eindigen van de partneralimentatie verstrekkende gevolgen kan hebben.

Als u in goed overleg afspraken maakt over de gevolgen van de echtscheiding, sta dan ook stil bij eventuele nieuwe relaties van de een of de ander. Bedenk in welke gevallen er volgens u beiden sprake is van een samenwoning als gevolg waarvan de plicht tot het betalen van partneralimentatie zou moeten eindigen en beschrijf dat in een echtscheidingsconvenant. Op deze manier weet u beiden beter waar u in de toekomst aan toe bent.

Geschreven door: Eveline Dirks, familierechtadvocaat en -mediator Knuwer advocaten Alkmaar