Wat nu als een van uw ouders is overleden en uw andere ouder of broer/zus een gevonden “sok met geld” voor u verzwijgt? Kunt u nog iets doen aan dit verzwegen vermogen?

Verzwegen vermogen en erfenis

Als een van de ouders overlijdt, zijn de kinderen in principe samen met de overblijvende ouder (de langstlevende) erfgenamen. Het overlijden van een ouder is natuurlijk een verdrietige aangelegenheid. Dit wordt vervelend als het vermoeden bestaat dat de zaken niet eerlijk worden afgehandeld.

Deling van (verzwegen) vermogen

De erfgenamen hebben samen recht op (het vermogen uit) de erfenis. Het geld moet dus samen verdeeld worden. Stap 1 is dan het vaststellen van dit vermogen: waar bestaat de erfenis nu precies uit? Vaak hoeven hier geen specifieke (rechts)handelingen voor te worden verricht, mits iedereen ‘het vrije beheer’ over de goederen uit de erfenis heeft. De deling van het vermogen geschiedt dan door de degene die de beschikking heeft over dit vermogen.

Wat als er vermogen verzwegen wordt?

Er is sprake van verzwegen vermogen op het moment dat een erfgenaam goederen gaat verzwijgen, zoek maakt of verborgen houdt en derhalve niet meeneemt in de verdeling. Denk bijvoorbeeld aan een bankrekening van een van de ouders in Zwitserland die zowel voor de belastingdienst alsook voor ieder ander verzwegen wordt of het juwelenkistje van moeder dat toch ineens wat minder gevuld blijkt te zijn dan voor haar overlijden. De wetgever heeft oneerlijk gedrag tussen erfgenamen zo veel mogelijk willen beperken en heeft daarom een sanctie opgenomen voor degene die vermogen verzwijgt. Dat staat in artikel 3:194 lid 2 Burgerlijk wetboek.

Een deelgenoot die opzettelijk tot de gemeenschap behorende goederen verzwijgt, zoek maakt of verborgen houdt, verbeurt zijn aandeel in die goederen aan de andere deelgenoten.

Verzwegen vermogen en wettelijke sanctie

Degene die vermoedt dat sprake is van verzwegen vermogen, moet dat bewijzen. De belangrijkste eis is dat de erfgenaam wíst dat het verzwegen goed tot de erfenis behoorde. Dat de erfgenaam dit had behoren te weten is in deze onvoldoende. Er moet dus sprake zijn van opzet op het “weten”. Het daardoor opzettelijk (en dus willen) benadelen van andere erfgenamen is echter géén vereiste. Dat dat het gevolg is, is voldoende, ongeacht of het gewild is door degene die gezwegen heeft over het vermogen.

Kort en wel zegt de wetgever dat degene die vermogen verzwijgt, vervolgens zelf niet meer mag meedelen in dat vermogen. Dat betekent dat bij het ontdekken van verzwegen vermogen alleen de andere erfgenamen profiteren; degene die het vermogen heeft verzwegen, krijgt als “straf” niets meer.

Wat te doen bij verzwegen vermogen

Indien er twijfel bestaat over een correcte afhandeling, kan het verstandig zijn om te verlangen dat de verdeling van de erfenis begint met het opmaken van een notariële boedelbeschrijving.

De boedelbeschrijving bestaat uit een opsomming van alle goederen en schulden van de erfenis, conform opgave van de erfgenamen. Er kan gevorderd worden dat de opgave tegenover de notaris onder eedsaflegging of de belofte gebeurt waardoor een erfgenaam wellicht al meer vertelt dan wat eigenlijk zijn bedoeling was. Tevens dient de boedelbeschrijving als bewijs dat de erfgenaam ten tijde van het opmaken van de boedelbeschrijving het vermogen opzettelijk heeft verzwegen als later blijkt dat hij toch van het betreffende vermogen wist.

Bewijs van verzwegen vermogen

Twijfelt u daarna nog steeds of iemand wel alles heeft opgegeven? Dan dient u te bewijzen dat er inderdaad een goed verzwegen is en dat de erfgenaam hiervan op de hoogte was. Het leveren van dat bewijs zou bijvoorbeeld kunnen in een (voorlopig) getuigenverhoor. Degene die verhoord wordt, wordt onder andere door de rechter verhoord, onder ede. Als later blijkt dat er gelogen is, heeft diegene een strafbaar feit gepleegd.

Een andere optie voor het leveren van bewijs is een vordering op grond van artikel 843a Rv. U kunt dan een procedure starten waarin u inzage of een afschrift vordert van gevraagde documenten die zien op goederen waarvan u vermoedt dat die verzwegen worden.En uiteindelijk kan bij de rechter gevorderd worden dat bij de verdeling van de erfenis de rechter bepaalt dat de “verzwijger” geen recht meer heeft op zijn aandeel in het verzwegen vermogen.

Conclusie

Als het vermoeden bestaat dat er door een van de erfgenamen vermogen wordt verzwegen, zijn er een aantal juridische mogelijkheden om te proberen de waarheid boven tafel te krijgen. Onze advocaten en notarissen adviseren u graag over de mogelijkheden. Ook in een procedure staan onze advocaten u graag bij.