In overeenkomsten worden vaak bepalingen opgenomen over wanneer een bepaalde vordering opeisbaar is. Dat is logisch, want dan is het maar duidelijk wanneer het betreffende bedrag kan worden gevorderd. Als het niet opeisbaar is, kan er nog geen betaling worden gevraagd; zodra het opeisbaar is kan dat wel.

Contracten binnen familiaire relaties

Dergelijke bepalingen worden ook vaak opgenomen in contracten in een meer familiaire of vriendschappelijke sfeer. Bijvoorbeeld in samenlevingscontracten, in contracten tussen ouders en kinderen of in contracten tussen (zaken)partners. Vaak gebeurt dat min of meer automatisch, althans bestaat de indruk dat daar niet altijd even goed over nagedacht is. Want de opeisbaarheid betekent ook dat vanaf dat moment de verjaringstermijn gaat lopen. En dat betekent dat 5 jaar later de vordering is verjaard.

Twee voorbeelden:

  • Stel dat bij twee samenlevers de één heeft meebetaald aan de woning van de ander. In het samenlevingscontract wordt daarom opgenomen dat het bedrag opeisbaar is bij verkoop van de woning. Maar als het stel bij elkaar blijft en gaat verhuizen en een nieuwe woning koopt, met behulp van de overwaarde waar dat betreffende bedrag ook in zit, dan is het (waarschijnlijk) helemaal niet de bedoeling dat het bedrag dan op dat moment opgeëist wordt. Maar meer dan 5 jaar later, als partijen alsnog uit elkaar gaan, kan er dan wel een beroep op verjaring van die vordering gedaan worden.
  • Stel dat er in een contract tussen vennoten/zakenpartners wordt opgenomen dat het door de één aan de VOF geleend bedrag meteen in zijn geheel opeisbaar is als een rentetermijn niet tijdig betaald wordt. Zolang ze nog samen zakenpartners zijn, zal dat waarschijnlijk helemaal niet zo’n probleem opleveren dat er een rentetermijn niet of te laat betaald is. Maar jaren later, als men gebrouilleerd is geraakt, kan daar wel weer een argument aan ontleend worden om te stellen dat de vordering is verjaard, omdat er 5 jaar is verstreken nadat die ene keer die rentetermijn niet betaald is.

Verjaring

Het gevolg van verjaring is dat er helemaal niets meer gevorderd kan worden! Tijdens de relatie is de ene partij zo vriendelijk geweest om het bedrag niet op te eisen (terwijl dat wel had gekund), maar jaren later maakt de ander daar misbruik van door zich te beroepen op verjaring!

Zo’n verjaring kan overigens makkelijk worden voorkomen door een briefje te sturen waarmee de verjaringstermijn wordt gestuit, zodat die dan opnieuw gaat lopen. Maar daar moet je dan maar wel net aan denken. En binnen een relatie, persoonlijk of zakelijk, gebeurt dat bijna nooit. Denk dus goed na over hoe de opeisbaarheid van een vordering wordt geformuleerd. Ook als een notaris, een accountant of advocaat iets daarover op papier zet.

Dit artikel is geschreven door mr. H. van Lingen van Knuwer advocaten Alkmaar, te bereiken via harmvanlingen@knuwralkmaar.nl of 072-2001043.