Arbeidsrecht

De overeenkomst waarbij de ene partij, de aannemer, zich ten opzichte van de andere partij verplicht om een werk van stoffelijke aard (bijvoorbeeld een bouwwerk) tot stand te brengen. Hij is verantwoordelijk voor het eindresultaat, maar kan het werk door anderen uit laten voeren. Omdat hij niet zelf de arbeid hoeft te verrichten is er geen sprake van een arbeidsovereenkomst.

Als de werknemer schade lijdt door een bedrijfsongeval, dan is de werkgever daarvoor in beginsel aansprakelijk. Dat wil zeggen, hij moet de schade vergoeden. Ook als de werknemer schade aan derden toebrengt, tijdens het verrichten van zijn arbeid, is de werkgever ten opzichte van de derde aansprakelijk voor de schade.

De ondernemingsraad heeft het recht om over een flink aantal bedrijfsorganisatorische of -economische beslissingen te adviseren. Als de ondernemer het advies niet vraagt, of een gegeven advies niet opvolgt, dan kan de ondernemingsraad in beroep bij de Ondernemingskamer, die het besluit van de ondernemer kan vernietigen.

Vergoeding die aan een werknemer kan worden betaald in geval van ontslag, om de gevolgen daarvan te verzachten. In de wet staat niet hoe hoog de schadevergoeding moet zijn, dat hangt van de aard van het geschil af. Vaak maakt een afvloeiingsregeling deel uit van een sociaal plan.

Op verzoek van de bij een CAO betrokken partijen, werkgeversorganisatie en vakbond, kan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid er toe overgaan de CAO algemeen verbindend te verklaren. Dat betekent dat de arbeidsvoorwaarden zoals de lonen, aanvulling op uitkeringen en dergelijke van de CAO ook gaan gelden in de bedrijven waarvan de werkgever geen lid is van de werkgeversorganisatie. Daarvan mag niet worden afgeweken.

Hiermee wordt bedoeld dat de duur van het dienstverband bepalend is voor bepaalde rechten. Bijvoorbeeld, hoe langer in dienst, hoe meer vakantiedagen. Met betrekking tot het ontslagrecht vinden we het anciënniteitbeginsel terug in de last in/first out-regel die de Regionaal Directeur toepast bij de beantwoording van de vraag of hij een ontslagvergunning zal toekennen.

Het ‘op medische gronden naar objectieve maatstaven gemeten niet kunnen of mogen verrichten van de in aanmerking komende arbeid’. De in aanmerking komende arbeid zal vaak ‘passende arbeid’ zijn. Als de werknemer in de eerste 52 weken van arbeidsgeschiktheid (een gedeelte van) zijn loon ontvangt, is dat zijn eigen arbeid of arbeid die wordt verricht in de onderneming en die voor de werknemer passend is. Wanneer de werknemer WAO-gerechtigd is, dan is passende arbeid elke arbeid die hij, in aanmerking nemend zijn opleiding, ervaring en geschiktheid, nog kan verrichten.

De overeenkomst, of afspraak, tussen twee partijen, waarbij de ene partij, de werknemer zich verbindt om arbeid te verrichten en de andere partij, de werkgever, zich verbindt om loon te betalen. Een arbeidsovereenkomst komt tot stand op het moment dat een aanbod van de ene partij door de ander is aanvaard. Dat wil zeggen dat deze niet pas ontstaat op het moment dat een en ander op papier is gezet of is ondertekend.

Het einde van deze arbeidsovereenkomst is ‘objectief bepaalbaar’. Dat wil zeggen dat het einde onafhankelijk van de wil van een van de partijen tot stand komt. Dat kan bijvoorbeeld zijn het tijdsverloop; niemand kan beïnvloeden hoe lang een maand of jaar duurt. Maar het kan ook gaan om bijvoorbeeld vervanging bij ziekte, op de duur daarvan heeft de werkgever in beginsel ook geen invloed.

Het moment waarop deze arbeidsovereenkomst eindigt staat van tevoren, bij het sluiten van de overeenkomst niet vast. Hij moet worden beëindigd door opzegging of ontbinding.

De in acht te nemen voorwaarden bij overeenkomsten. Deze juridisch afdwingbare afspraken over bijvoorbeeld loon, werktijden, vakantie en tal van andere zaken zijn te vinden in de individuele en de collectieve arbeidsovereenkomsten of in een arbeidsvoorwaardenregeling.

De werkgever is verplicht gebruik te maken van een door de overheid gecertificeerde Arbo-dienst voor ziekteverzuimbeleid, zowel handhaving als controle. Het besluit om een bepaalde Arbo-dienst in te huren behoeft instemming van de ondernemingsraad.

In de Arbeidsomstandighedenwet is geregeld welke verplichtingen de werkgever heeft met betrekking tot arbeidsomstandigheden, veiligheid, gezondheid en welzijn van de (soms verschillende categorieën) werknemers.

De arbeidsovereenkomst kan op vijf manieren eindigen:

• door wederzijdse instemming van partijen;
• door een eenzijdige (rechts)handeling die we opzeggen noemen;
• door ontbinding door de rechter;
• van rechtswege;
• door de dood van de werknemer.

Volgens de Wet arbeid vreemdelingen moet een werkgever die een vreemdeling aanneemt in het bezit zijn van een tewerkstellingsvergunning. Heeft hij die niet, dan kan hij strafrechtelijk worden vervolgd. De vergunning moet door werkgever en werknemer gezamenlijk worden aangevraagd bij het arbeidsbureau (RBA).

In grote bedrijven, die uit meerdere ondernemingen bestaan, kan naast de afzonderlijke ondernemingsraden een centrale ondernemingsraad worden ingesteld. Deze is samengesteld uit leden van de ondernemingsraden van de verschillende ondernemingen van het bedrijf. De instelling van een COR is verplicht indien de meerderheid van de betrokken ondernemingsraden dit wenst.

CWI is het eerste trefpunt voor werkzoekenden en werkgevers. Werkgevers moeten bij CWI terecht voor ontslagaanvraag. Werkzoekenden moeten bij CWI terecht voor het aanvragen van een WW- of bijstandsuitkering. Centrum voor Werk en Inkomen is een zelfstandig bestuursorgaan (ZBO) en werkt in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. CWI wordt centraal bestuurd, maar heeft circa 1[count type = "office"] vestigingen, verspreid over heel Nederland.

Als een werkgever in een periode van drie maanden 20 of meer werknemers wil ontslaan, dan moet hij op grond van de Wet melding collectief ontslag dit aan de RDA en de vakbonden melden. Voor een zodanig ontslag gelden regels die afwijken van de regels bij individuele ontslagen.

Een CAO is een overeenkomst tussen werkgever(s) en vakbonden, waarin voor een of meerdere groepen werkgevers is vastgelegd, onder welke voorwaarden arbeid wordt verricht. Als zowel de werkgever als de werknemer gebonden zijn aan de CAO (doordat ze lid zijn van de werkgeversorganisatie en vakbond, de CAO algemeen verbindend is verklaard of doordat de CAO in de individuele arbeidsovereenkomst van toepassing is verklaard) dan gelden de CAO-afspraken alsof de partijen ze zelf zijn overeengekomen.

De taak van de commissie is het, op verzoek of uit eigen beweging, doen van onderzoek naar en het uitspreken van oordelen over vermeende overtreding van de gelijke-behandeling-wetgeving (man/vrouw, ras, godsdienst, seksuele geaardheid). De uitspraak heeft geen rechtsgevolg, wel staat de klager sterker als hij een oordeel van de commissie aan de rechter voorlegt.

Beding in een individuele arbeidsovereenkomst, waarbij de werknemer wordt beperkt in zijn bevoegdheid om na het einde van de betreffende arbeidsovereenkomst op bepaalde wijze werkzaam te zijn. Vaak is aan het overtreden van een beding een (forse) boete verbonden.

Hoogste positie binnen de onderneming. Deze leidinggevende kan best zelf ook werknemer van de onderneming zijn. In de Wet op de ondernemingsraden is de bestuurder verantwoordelijk voor de verplichtingen van de onderneming die uit die wet voortkomen.

Categorie redenen die kan leiden tot een terecht gegeven ontslag op staande voet. dat wil zeggen een ontslag waarbij de arbeidsovereenkomst direct mag eindigen, zonder inachtneming van opzegtermijnen of -verboden. Voorbeelden ervan zijn: diefstal, mishandeling en dergelijke. 

Rechtsregels zijn dwingend als elke afspraak die ervan afwijkt nietig is. Soms staat in het Burgerlijk Wetboek dat van een bepaling mag worden afgeweken bij CAO. Dat noemen wij driekwart dwingend recht. Ook komt het voor dat van een bepaalde regel bij individuele overeenkomst mag worden afgeweken. Dat noemen we semi-dwingend recht.

Van een fusie is sprake als twee of meer ondernemingen worden samengevoegd tot één onderneming. In het geval een kleinere onderneming wordt overgenomen door een grote onderneming, dan is er sprake van overgang van onderneming. In dat geval moet de overnemende onderneming, de arbeidsvoorwaarden toepassen die voorheen ook voor de werknemers golden, tenzij het een verbetering betreft.