Civiele Procedure

Nee, bij de kantonrechter is een advocaat niet verplicht. U mag zelf procederen of u laten bijstaan door iemand anders, zoals een juridisch adviseur. Het kan wel verstandig zijn om juridisch advies te vragen, bijvoorbeeld bij een advocaat of deurwaarder. Bij andere onderdelen van de rechtbank, zoals bij een civiele zaak boven de €25.000, is een advocaat wél verplicht.

Nee, niet altijd. Bij een kort geding dat wordt behandeld door de kantonrechter (bijvoorbeeld over huur, loon of kleine geldvorderingen tot €25.000) is een advocaat niet verplicht. U mag dan zelf procederen. Gaat het kort geding over een hoger bedrag of een ander soort civiele zaak? Dan behandelt de civiele rechter de zaak en is een advocaat wél verplicht, ook voor de gedaagde partij. Het is hoe dan ook vaak verstandig om juridisch advies te vragen, zeker in spoedeisende zaken zoals een kort geding.

De meeste civiele procedures beginnen met een dagvaarding. De partij die de zaak begint (de eiser) laat een advocaat een dagvaarding opstellen. Deze wordt vervolgens door een deurwaarder aan de andere partij (de gedaagde) bezorgd. In de dagvaarding staat wat de eiser van de gedaagde wil en wanneer de zaak bij de rechtbank wordt behandeld. Bij de kantonrechter mag u ook zelf procederen, zonder advocaat. Dit geldt bijvoorbeeld bij arbeidszaken, huurgeschillen of geldvorderingen tot €25.000. De regels voor deze procedures staan in de wet en worden verder uitgewerkt in rolreglementen die voor alle rechtbanken gelden.

Dat verschilt per zaak. Er is geen vaste termijn waarbinnen de rechter uitspraak moet doen in een civiele procedure. Eenvoudige zaken kunnen soms binnen een paar maanden worden afgerond. Maar een uitgebreide procedure, bijvoorbeeld als er getuigen moeten worden gehoord of deskundigen worden ingeschakeld, kan meer dan een jaar duren. De zaak kan ook worden aangehouden (uitgesteld), bijvoorbeeld op verzoek van een van de partijen of als de rechter dat nodig vindt. Houd er dus rekening mee dat een civiele procedure lang kan duren, zeker als de zaak ingewikkeld is of partijen meerdere keren om uitstel vragen.

Daar is geen maximum voor vastgesteld. De rechter mag een zaak meerdere keren aanhouden, bijvoorbeeld als partijen om uitstel vragen of als de rechter meer tijd nodig heeft voor onderzoek. Wel moet de rechter ervoor zorgen dat de procedure niet onnodig lang duurt. De rechtbank of het gerechtshof moet daarbij een redelijke termijn in acht nemen. Wat “redelijk” is, hangt af van het soort zaak en de omstandigheden. Als een zaak te lang stilligt, kan dat gevolgen hebben. In strafzaken kan dat leiden tot strafvermindering, en in bestuurszaken soms tot een vergoeding wegens trage behandeling.

U kunt uw verweer van tevoren schriftelijk indienen, of het meenemen naar de zitting en daar mondeling toelichten. Wilt u het schriftelijk indienen? Stuur uw verweer dan op tijd naar de griffie van de rechtbank. Vermeld duidelijk het zaaknummer en zorg dat de andere partij een kopie krijgt. In sommige gevallen kan dit digitaal. Neem bij twijfel contact op met de rechtbank.

Een kort geding is geschikt voor spoedeisende civiele zaken waarin snel een uitspraak nodig is. Denk bijvoorbeeld aan een dreigende ontruiming, een straatverbod, het stopzetten van publicaties, of het opschorten van een contract. De rechter geeft in een kort geding een voorlopig oordeel. Het gaat dus niet om een definitieve beslissing. Voor die definitieve uitspraak kunnen partijen een bodemprocedure starten bij de gewone civiele rechter. Een kort geding is alleen mogelijk als:

• de zaak spoedeisend is (er is geen tijd om een bodemprocedure af te wachten),
• de zaak niet te ingewikkeld is (bijvoorbeeld geen uitgebreide bewijsvoering met veel getuigen of deskundigen),
• en de rechter ruimte ziet om snel een afweging te maken.

De uitspraak volgt meestal binnen twee weken, maar bij zeer spoedeisende gevallen soms zelfs binnen enkele dagen. De uitspraak is uitvoerbaar bij voorraad, wat betekent dat deze direct kan worden uitgevoerd, ook als er hoger beroep wordt ingesteld.

Ja, als de rechter u in het gelijk stelt, zal hij de tegenpartij veroordelen tot vergoeding van de door u gemaakte kosten zoals deurwaardersexploot, eventueel buitengerechtelijke incassokosten en griffierechten. Besluit de gedaagde te betalen, nadat deze een dagvaarding heeft ontvangen, maar voordat de zitting heeft plaatsgevonden? Dan kan de eiser de dagvaarding gewoon aanbrengen en de (kanton)rechter laten weten dat de hoofdsom is betaald, maar de kosten niet. De (kanton)rechter zal dan in het algemeen een kostenveroordeling uitspreken. De kosten voor een advocaat worden slechts deels vergoed.

Nee, iedereen kan een rechtszaak bij de (kanton)rechter beginnen, zonder toestemming te vragen aan de gedaagde partij.

Een comparitie van partijen is een zitting waarbij de rechter of kantonrechter partijen oproept om voor de rechtbank te verschijnen, bijvoorbeeld om een regeling te treffen of een toelichting te geven op de schriftelijke stukken.

Als u een geldbedrag te vorderen hebt:

• Voor vorderingen tot €5000,- kunt u terecht bij de sector kanton van de rechtbank.
• Voor vorderingen boven de €5000,- moet u naar de civiele kamer van de rechtbank.
• Als het om een vordering op grond van een huur- of arbeidsovereenkomst gaat, kunt u, ongeacht het bedrag, altijd bij de sector kanton terecht.