Civiel recht: Een  tekortkoming in de nakoming van een verbintenis van een schuldenaar, die niet is te wijten aan zijn schuld en evenmin op basis van een wet of rechtshandeling of de in het maatschappelijk verkeer geldende opvattingen voor zijn rekening moet komen.
Tegenstelling: toerekenbare tekortkoming of wanprestatie.
In het strafrecht: een van buiten komende oorzaak waaraan de dader geen weerstand heeft kunnen bieden. Overmacht heft de wederrechtelijkheid van de daad of de toerekenbaarheid van dader op.